ADMINISTRATIVE STRUCTURE OF THE VILAYET OF PRIZREN 1870–1874

MILENA GOSTOVIĆ

doi:10.19090/i.2025.36.81-98

Аутори

MILENA GOSTOVIĆ Independent Researcher, Bečej

DOI:

https://doi.org/10.19090/i.2025.36.81-98

Кључне речи:

Призренски вилајет, реформе, Уредба о управи у вилајетима, бирократија, вилајетске салнаме

Сажетак

Током 19. века у Османском царству спроведене су свеобухватне реформе с циљем јачања централизације и успостављања чвршће контроле над целокупном територијом. У раду су сагледане територијалне границе Призренског вилајета, једне од провинција на Балкану и анализирано је спровођење административних реформи, као и њихови (не)успешни ефекти. Реформе су спроводили чиновници послати из престонице царства, а њихова успешност зависила је од утицајних муслиманских група, као и немуслиманског становништва, које је све више тежило националној самосталности. Реконструкција територијално-административне структуре била је могућа захваљујући годишњацима османске државе (осм. Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye), и издањима покрајинских салнама Призренског вилајета (осм. Salname-i Vilayet-i Prizren).

Downloads

Download data is not yet available.

Референце

Sources:

İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 20. Def’a, 1865. (Нicri 1282) (abbreviated: SDAO 1865)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 21. Def’a, 1866. (Нicri 1283) (abbreviated: SDAO 1866)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 23. Def’a, 1868. (Нicri 1285) (abbreviated: SDAO 1868)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 24. Def’a, 1869. (Нicri 1286) (abbreviated: SDAO 1869)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 25. Def’a, 1870. (Нicri 1287) (abbreviated: SDAO 1870)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 26. Def’a, 1871. (Нicri 1288) (abbreviated: SDAO 1871)

Kütüphanesi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, Sayılar D02467, Salname-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, 27. Def’a, 1872. (Нicri 1289) (abbreviated: SDAO 1872)

Kütüphanesi, Manastir Vilayeti Salnamesi, Sayılar D02885, Salname-i Vilayet-i Manastir, 1. Def’a, 1875. (Нicri 1292) (abbreviated: MVS 1875)

Kütüphanesi, Prizren Vilayeti Salnamesi, Sayılar D02456, Salname-i Vilayet-i Prizren, 1. Def’a, 1873. (Нicri 1290) (abbreviated: PVS 1873)

Kütüphanesi, Prizren Vilayeti Salnamesi, Sayılar D02456, Salname-i Vilayet-i Prizren, 2. Def’a, 1874. (Нicri 1291) (abbreviated: PVS 1874)

References:

Aličić, A. S. “Uredba o organizaciji vilajeta 1867. godine,” Prilozi za orijentalnu filologiju, 12–13, 1962–1963, 219–235.

Çetinsaya, G. Ottoman Administration of Iraq, 1890–1908. London/New York: Routledge, 2006. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203332467

Davison, R. H. Reform in the Ottoman Empire 1856–1876, New Jersey: Princeton University Press, 1963. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400878765

Derviş, F. XVIII.–XIX. Yüzyıllarda Prizren: Siyasi ve Sosyo-Ekonomik Tarihi, İstanbul: Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)

Findley, C. V. Ottoman Civil Officialdom. A Social History, Princeton/New Jersey: Princeton University Press, 1989. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400860111

Gençoğlu, M. “1864 ve 1871 Vilayet Nizamnamelerine Göre Osmanlı Taşra İdaresinde Yeniden Yapılanma,” Çankırı Karaketin Üneversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 2011, 29–50.

Gostović, M. Kosovski vilajet 1879–1900. Godišnji izveštaji (salname), Novi Sad: Matica srpska, 2021. (Serbian Cyrillic)

İhsanoğlu, E. (pr.) Historija Osmanske države i civilizacije, Sarajevo: Orijentalni institut u Sarajevu, IRCICA, 2004.

Jastrebov, I. S. Stara Srbija i Albanija. Zabeleške sa putovanja, Beograd: Službeni glasnik, 2018. (Serbian Cyrillic)

Kaleshi, H., Kornrumpf, H-K. “Das Wilajet Prizren. Beitrag zur Geschichte der türkischen Staatsreform auf dem Balkan im 19. Jahrhundert,” Südost-Forchungen, Band XXVI, 1967, 176–238.

Kostić, P. 2017. Listići iz dalje i bliže prošlosti, Novi Sad/Prizren: Društvo prijatelja manastira Svetih arhangela kod Prizrena, 2017. (Priredili Aleksandra Novakov i Uroš Šešum) (Serbian Cyrillic)

Kuneralp, S. Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839–1922), Prosopografik Rehber, İstanbul: Isis press, 1999.

Nušić, B. Đ. Kosovo. Opis zemlje i naroda, Sveska I, Novi Sad: Matica srpska, 1902. (Serbian Cyrillic)

Ortaylı, İ. Tanzimat’tan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, İstanbul: Hil Yayın, 1985.

Ortajli, I. Najduži vek Imperije, Beograd: Srpska književna zadruga, 2004. (Serbian Cyrillic)

Öztunç, H. B. Tanzimat Döneminde Ekonomik ve Sosyal Yönleriyle Manastir Şehir, İstanbul: Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013. (Yayınlanmamış Doktor Tezi)

Pavlović, M. Na granici islama. Svet osmanske evropske provincije u 18. veku, Novi Sad: Filozofski fakultet, 2023. (Serbian Cyrilic)

Redhouse, J. W. A English and Turkish Lexicon, Istanbul: A. H. Boyajian, 1890.

Savić, A. M. “Od ejaleta i vilajeta do nahije – administrativna podela južnih srpskih krajeva (1834–1879)” in: S. Rajić and U. Šešum and A. M. Savić (eds.), Novooslobođeni krajevi Srbije 1833–1878–1913, Beograd: Centar za srpske studije, 2025, 27–57. (Serbian Cyrillic)

Sezen, T. Osmanlı Yer Adları, Ankara: Devlet Arşivleri, 2017.

Stanković, T. P. “Kako se godine 1871 u Prizrenu osnovao tursko-srpski list Prizren.” Godišnjica Nikole Čupića, knj. XIII, 1893, 309–315. (Serbian Cyrillic)

Süreyya, M. Sicilli Osmanı 1, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996а.

Süreyya, M. Sicilli Osmanı 2, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996b.

Süreyya, M. Sicilli Osmanı 3, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996c.

Süreyya, M. Sicilli Osmanı 4, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996d.

Süreyya, M. Sicilli Osmanı 5, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996e.

Ünlü, M. Manastir Vilayetin’nin İdare ve Sosyal Yapısı (1873–1912), Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)

Ünlü, M. Kosova Vilayeti, İstanbul: Gece Kitaplığı, 2014.

Yiğit, Y. Tanzimat’tan II. Meşrutiyet’e Prizren, İzmir: Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009. (Yayınlanmamış Doktor Tezi)

Yiğit, Y. “Prizren Sancaği’nın İdari Yapısı (1864–1912),” History Studies, Cilt 2, Sayı 1, 2010, 114–146. DOI: https://doi.org/10.9737/hist_52

Periodicals:

Dunav, No. 399, dated 3/15 August 1869.

Prizren, No. 1, dated 2/14 August 1871.